Σελίδες: 240, Τιμή: € 19,00
ΜΙΑ ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΖΟΜΕΝΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ
ΜΕ ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
ΜΙΑ ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΖΟΜΕΝΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ
ΜΕ ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
Όλο το έργο του Αριστοφάνη σχολιασμένο και με ιστορικά στοιχεία σε 240 σελιδες!
"Ο Δικός Μας Αριστοφάνης" αποτελεί μια ανθολόγηση του έργου του μεγάλου κωμωδιογράφου, μια αντιπροσωπευτική και μελετημένη παρουσίαση όλων των κωμωδιών του.
Μέσα από χαρακτηριστικά αποσπάσματα του αριστοφάνειου έργου η πανεπιστημιακός συγγραφέας επιδιώκει:
Να αναδείξει όλες τις πλευρές του σπουδαίου ποιητή, την κωμική ευφυΐα του, το σπινθηροβόλο σατιρικό πνεύμα του, την έξοχη ποιητική έμπνευση, την ξέφρενη φαντασία του.
Να φωτίσει απαραγνώριστες ομοιότητες με σημερινές κοινωνικές καταστάσεις, με τωρινούς ανθρώπινους χαρακτήρες και συμπεριφορές.
Η εξαιρετική ποιότητα της μετάφρασης, έμμετρη στη μορφή και πιστή στο αρχαίο κείμενο, ο σύγχρονος ζωντανός λόγος και τα αναλυτικά σχόλια πετυχαίνουν να φέρουν κοντά στον σημερινό αναγνώστη τη ζωή της αρχαίας Αθήνας του 5ου και 4ου αι. π.Χ. Η χρονική απόσταση αυτοστιγμεί μηδενίζεται.
Λοιπόν, για σκέψου τους πολιτικούς στις πόλεις,
που σαν είναι φτωχοί, κάνουν το δίκαιο
και το σωστό για το λαό και για την πόλη
μα σαν πλουτίσουνε από το χρήμα το δημόσιο,
μεμιάς στην αδικία το γυρνούν,
και τη δημοκρατία επιβουλεύονται και το λαό τον πολεμούνε.
Σ’ αυτά τα λόγια που γράφτηκαν για την Αθήνα του 388 π.Χ.
αναγνωρίζουμε στοιχεία της δικής μας κοινωνίας, και συνειδητοποιούμε ότι, παρόλο που οι εποχές αλλάζουν δραστικά, οι άνθρωποι μένουνπεισματικά και εντυπωσιακά οι ίδιοι.
ΜΙΚΡΟ ΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ:
1) Οι κάτοικοι των Αχαρνών ( σημερινό Μενίδι ) ήταν ονομαστοί για την πολεμική τους ανδρεία .
2) Ο Αριστοφάνης μέσω του Δικαιόπολη κάνει λόγο για τη δικαστική δίωξή του από τον Κλέωνα , εξαιτίας της επίθεσης που είχε εξαπολύσει εναντίον του Αθηναίου πολιτικού έναν χρόνο πριν, με το έργο του Βαβυλώνιοι .
3) Τήλεφος: μυθικός ήρωας που ενέπνευσε την ομώνυμη χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη .
4) Τρυγωδία (στο πρωτότυπο) : η πρώτη , παλαιά ονομασία της κωμωδίας , επειδή, κατά μία εκδοχή, γεννήθηκε από τα τραγούδια που τραγουδούσαν στη διάρκεια του τρύγου.
5) Λήναια: γιορτή προς τιμήν του Διονύσου – μικρότερης ακτινοβολίας σε σχέ-ση με τα μεγάλα Διονύσια – που γιορτάζονταν τον μήνα Γαμηλιώνα ( 15 Ια-νουαρίου – 15 Φεβρουαρίου ). Τα μεγάλα ή εν Άστει Διονύσια , στα οποία
αναφέρονται οι δύο επόμενοι στίχοι, γιορτάζονταν την άνοιξη (15 Μαρτίου – 15 Απριλίου ) και διαρκούσαν έξι ημέρες .
΄Ηταν η γιορτή με την οποία συνδέονταν ανέκαθεν οι δραματικές παραστάσεις (στα Λήναια και σε άλλες μικρότερες διονυσιακές εορτές οι δραματικοί αγώνες εισήχθησαν αργότερα , περί-που στα μισά του 5ου αι. π.Χ. ), γεγονός που προκαλούσε το ζωηρό ενδιαφέρον όχι μόνο των Αθηναίων, αλλά και των άλλων Ελλήνων. Καθώς μάλιστα με την άνοιξη άρχιζε η περίοδος της ναυσιπλοΐας, συνέρρεαν εκείνο το διάστημα στην Αθήνα πολλοί ξένοι, μεταξύ των οποίων και οι εκπρόσωποι των πόλεων – μελών της Αθηναϊκής συμμαχίας, για να καταβάλουν τον συμμαχικό φόρο .
6) Οι μέτοικοι ήταν ξένοι στους οποίους είχε δοθεί άδεια μόνιμης εγκατάστασης σε μία πόλη . Στην Αθήνα οι μέτοικοι αποτελούσαν έναν από τους βασικούς παράγοντες της οικονομικής ανάπτυξης της πόλης . Ασχολούνταν κυρίως με το εμπόριο και τη βιομηχανία, δραστηριότητες που επέτρεψαν σε ορισμένους και να πλουτίσουν ( τον 4ο αι. π. Χ. οι περισσότεροι τραπεζίτες ήταν μέτοικοι ). Υπηρετούσαν στον στρατό , πλήρωναν ετήσιο φόρο, το μετοίκιον, αλλά δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα. Απαγορευόταν να αποκτούν ακίνητη περιουσία και να παντρεύονται Αθηναίες και , καθώς δεν τους επιτρεπόταν καμία συναλλαγή με το δημόσιο, έπρεπε να έχουν ως αντιπρόσωπο και εγγυητή τους έναν πολίτη , τον λεγόμενο προστάτη . Υπό ορισμένες προϋποθέσεις , ήταν δυνατό ένας μέτοικος να αποκτήσει πολιτικά δικαιώματα .
7) Στα Μέγαρα ανθούσε η εριουργία . Επίσης , ο τόπος ήταν γνωστός για τα αγαθά που παραθέτει στη συνέχεια ο Δικαιόπολης.
8) Κότταβος: παιχνίδι επιδεξιότητας , πολύ αγαπητό στα συμπόσια των νέων στην Αθήνα , όπου είχε μεταδοθεί από τη Σικελία . Υπήρχαν πολλά είδη του . Στο πιο συνηθισμένο , καθένας από τους συμπότες εκσφενδόνιζε με δύναμη σταγόνες κρασιού από το ποτήρι του μέσα σε μια χάλκινη λεκάνη , λέγοντας ταυτόχρονα το όνομα κάποιου αγαπημένου του προσώπου . Από την ένταση και την καθαρότητα του ήχου μάντευαν το κατά πόσο η αγάπη τους έβρισκε ανταπόκριση .
9) Η Ασπασία είχε δεχτεί πολλές επιθέσεις από τους κωμικούς ποιητές της εποχής της. Το γεγονός ότι αυτή, μια ξένη (καταγόταν από τη Μίλητο ) , είχε γίνει η αιτία να χωρίσει ο Περικλής την πρώτη του γυναίκα, καθώς επίσης η μεγάλη α-γάπη που της έτρεφε και η επιρροή που πίστευαν πως ασκούσε πάνω του, ήταν οι βασικές αιτίες της δυσφήμησής της . Πολιτικοί και φιλόσοφοι την εκτιμούσαν και τη θαύμαζαν για την ευρεία μόρφωσή της, ενώ , αντίθετα, οι αντίπαλοι του Περικλή την κατηγορούσαν για ανηθικότητα .
10) Σκόλια ( στο πρωτότυπο ) : τραγούδια που τραγουδούσαν στη διάρκεια των συμποσίων, κατεξοχήν Αττικά . Το περιεχόμενό τους ήταν ποικίλο · άλλοτε πολιτικό και άλλοτε σκωπτικό ή εγκωμιαστικό .
11) Η Σέριφος ήταν σύμμαχος της Αθήνας, αλλά τόσο φτωχό νησί , που η ασημαντότητά του είχε γίνει παροιμιώδης .
12) Το πολεμικό πλοίο της εποχής είχε τρεις σειρές κωπηλατών σε κάθε πλευρά, γι’ αυτό και ονομάστηκε τριήρης .
13) Θρίον (στο πρωτότυπο ): Κατά λέξη σημαίνει το φύλλο συκιάς, αλλά και το φαγητό που γινόταν με βάση αυτό και κάποιο μείγμα από αβγά, γάλα, μέλ , τυρί, σιμιγδάλι και λίπος , χοιρινό ή κατσικίσιο (ένα είδος ντολμά, καθώς τύλιγαν το μείγμα με το φύλλο ) . Το λαχταριστό θριον του Δικαιόπολη αντιπαρατίθεται στο φτωχικό του Λαμάχου με το παρακατιανό παστό ψάρι , που συνιστούσε μέρος της λιτής διατροφής ενός στρατιώτη σε καιρό πολέμου .
14) Από το ψήσιμο .
15) Μίμαρκυν (στο πρωτότυπο ) : Η μίμαρκυς παρασκευαζόταν από την κοιλιά , τα έντερα και το αίμα του ζώου, κυρίως του λαγού, και φαίνεται πως είχε γλυκιά γεύση .
Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣΗ Γεωργία Παπαδάκη γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου υπηρέτησε για δέκα χρόνια στον Τομέα Αρχαιολογίας ενώ, παράλληλα, έλαβε μέρος σε διάφορες ανασκαφές.
Τα τελευταία χρόνια μελετάει αρχαίους συγγραφείς και μεταφράζει αγαπημένα της κείμενα της ελληνικής γραμματείας.
Από το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας έχει παρουσιάσει παλαιότερα μια σειρά σχετικών εκπομπών με τίτλο «Είτε βραδιάζει είτε φέγγει, μένει λευκό το γιασεμί».
Το 2003 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΡΟΕΣ το βιβλίο της Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Ερωτικής Ποίησης.
Μέσα από χαρακτηριστικά αποσπάσματα του αριστοφάνειου έργου η πανεπιστημιακός συγγραφέας επιδιώκει:
Να αναδείξει όλες τις πλευρές του σπουδαίου ποιητή, την κωμική ευφυΐα του, το σπινθηροβόλο σατιρικό πνεύμα του, την έξοχη ποιητική έμπνευση, την ξέφρενη φαντασία του.
Να φωτίσει απαραγνώριστες ομοιότητες με σημερινές κοινωνικές καταστάσεις, με τωρινούς ανθρώπινους χαρακτήρες και συμπεριφορές.
Η εξαιρετική ποιότητα της μετάφρασης, έμμετρη στη μορφή και πιστή στο αρχαίο κείμενο, ο σύγχρονος ζωντανός λόγος και τα αναλυτικά σχόλια πετυχαίνουν να φέρουν κοντά στον σημερινό αναγνώστη τη ζωή της αρχαίας Αθήνας του 5ου και 4ου αι. π.Χ. Η χρονική απόσταση αυτοστιγμεί μηδενίζεται.
Λοιπόν, για σκέψου τους πολιτικούς στις πόλεις,
που σαν είναι φτωχοί, κάνουν το δίκαιο
και το σωστό για το λαό και για την πόλη
μα σαν πλουτίσουνε από το χρήμα το δημόσιο,
μεμιάς στην αδικία το γυρνούν,
και τη δημοκρατία επιβουλεύονται και το λαό τον πολεμούνε.
Σ’ αυτά τα λόγια που γράφτηκαν για την Αθήνα του 388 π.Χ.
αναγνωρίζουμε στοιχεία της δικής μας κοινωνίας, και συνειδητοποιούμε ότι, παρόλο που οι εποχές αλλάζουν δραστικά, οι άνθρωποι μένουνπεισματικά και εντυπωσιακά οι ίδιοι.
ΜΙΚΡΟ ΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ:
1) Οι κάτοικοι των Αχαρνών ( σημερινό Μενίδι ) ήταν ονομαστοί για την πολεμική τους ανδρεία .
2) Ο Αριστοφάνης μέσω του Δικαιόπολη κάνει λόγο για τη δικαστική δίωξή του από τον Κλέωνα , εξαιτίας της επίθεσης που είχε εξαπολύσει εναντίον του Αθηναίου πολιτικού έναν χρόνο πριν, με το έργο του Βαβυλώνιοι .
3) Τήλεφος: μυθικός ήρωας που ενέπνευσε την ομώνυμη χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη .
4) Τρυγωδία (στο πρωτότυπο) : η πρώτη , παλαιά ονομασία της κωμωδίας , επειδή, κατά μία εκδοχή, γεννήθηκε από τα τραγούδια που τραγουδούσαν στη διάρκεια του τρύγου.
5) Λήναια: γιορτή προς τιμήν του Διονύσου – μικρότερης ακτινοβολίας σε σχέ-ση με τα μεγάλα Διονύσια – που γιορτάζονταν τον μήνα Γαμηλιώνα ( 15 Ια-νουαρίου – 15 Φεβρουαρίου ). Τα μεγάλα ή εν Άστει Διονύσια , στα οποία
αναφέρονται οι δύο επόμενοι στίχοι, γιορτάζονταν την άνοιξη (15 Μαρτίου – 15 Απριλίου ) και διαρκούσαν έξι ημέρες .
΄Ηταν η γιορτή με την οποία συνδέονταν ανέκαθεν οι δραματικές παραστάσεις (στα Λήναια και σε άλλες μικρότερες διονυσιακές εορτές οι δραματικοί αγώνες εισήχθησαν αργότερα , περί-που στα μισά του 5ου αι. π.Χ. ), γεγονός που προκαλούσε το ζωηρό ενδιαφέρον όχι μόνο των Αθηναίων, αλλά και των άλλων Ελλήνων. Καθώς μάλιστα με την άνοιξη άρχιζε η περίοδος της ναυσιπλοΐας, συνέρρεαν εκείνο το διάστημα στην Αθήνα πολλοί ξένοι, μεταξύ των οποίων και οι εκπρόσωποι των πόλεων – μελών της Αθηναϊκής συμμαχίας, για να καταβάλουν τον συμμαχικό φόρο .
6) Οι μέτοικοι ήταν ξένοι στους οποίους είχε δοθεί άδεια μόνιμης εγκατάστασης σε μία πόλη . Στην Αθήνα οι μέτοικοι αποτελούσαν έναν από τους βασικούς παράγοντες της οικονομικής ανάπτυξης της πόλης . Ασχολούνταν κυρίως με το εμπόριο και τη βιομηχανία, δραστηριότητες που επέτρεψαν σε ορισμένους και να πλουτίσουν ( τον 4ο αι. π. Χ. οι περισσότεροι τραπεζίτες ήταν μέτοικοι ). Υπηρετούσαν στον στρατό , πλήρωναν ετήσιο φόρο, το μετοίκιον, αλλά δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα. Απαγορευόταν να αποκτούν ακίνητη περιουσία και να παντρεύονται Αθηναίες και , καθώς δεν τους επιτρεπόταν καμία συναλλαγή με το δημόσιο, έπρεπε να έχουν ως αντιπρόσωπο και εγγυητή τους έναν πολίτη , τον λεγόμενο προστάτη . Υπό ορισμένες προϋποθέσεις , ήταν δυνατό ένας μέτοικος να αποκτήσει πολιτικά δικαιώματα .
7) Στα Μέγαρα ανθούσε η εριουργία . Επίσης , ο τόπος ήταν γνωστός για τα αγαθά που παραθέτει στη συνέχεια ο Δικαιόπολης.
8) Κότταβος: παιχνίδι επιδεξιότητας , πολύ αγαπητό στα συμπόσια των νέων στην Αθήνα , όπου είχε μεταδοθεί από τη Σικελία . Υπήρχαν πολλά είδη του . Στο πιο συνηθισμένο , καθένας από τους συμπότες εκσφενδόνιζε με δύναμη σταγόνες κρασιού από το ποτήρι του μέσα σε μια χάλκινη λεκάνη , λέγοντας ταυτόχρονα το όνομα κάποιου αγαπημένου του προσώπου . Από την ένταση και την καθαρότητα του ήχου μάντευαν το κατά πόσο η αγάπη τους έβρισκε ανταπόκριση .
9) Η Ασπασία είχε δεχτεί πολλές επιθέσεις από τους κωμικούς ποιητές της εποχής της. Το γεγονός ότι αυτή, μια ξένη (καταγόταν από τη Μίλητο ) , είχε γίνει η αιτία να χωρίσει ο Περικλής την πρώτη του γυναίκα, καθώς επίσης η μεγάλη α-γάπη που της έτρεφε και η επιρροή που πίστευαν πως ασκούσε πάνω του, ήταν οι βασικές αιτίες της δυσφήμησής της . Πολιτικοί και φιλόσοφοι την εκτιμούσαν και τη θαύμαζαν για την ευρεία μόρφωσή της, ενώ , αντίθετα, οι αντίπαλοι του Περικλή την κατηγορούσαν για ανηθικότητα .
10) Σκόλια ( στο πρωτότυπο ) : τραγούδια που τραγουδούσαν στη διάρκεια των συμποσίων, κατεξοχήν Αττικά . Το περιεχόμενό τους ήταν ποικίλο · άλλοτε πολιτικό και άλλοτε σκωπτικό ή εγκωμιαστικό .
11) Η Σέριφος ήταν σύμμαχος της Αθήνας, αλλά τόσο φτωχό νησί , που η ασημαντότητά του είχε γίνει παροιμιώδης .
12) Το πολεμικό πλοίο της εποχής είχε τρεις σειρές κωπηλατών σε κάθε πλευρά, γι’ αυτό και ονομάστηκε τριήρης .
13) Θρίον (στο πρωτότυπο ): Κατά λέξη σημαίνει το φύλλο συκιάς, αλλά και το φαγητό που γινόταν με βάση αυτό και κάποιο μείγμα από αβγά, γάλα, μέλ , τυρί, σιμιγδάλι και λίπος , χοιρινό ή κατσικίσιο (ένα είδος ντολμά, καθώς τύλιγαν το μείγμα με το φύλλο ) . Το λαχταριστό θριον του Δικαιόπολη αντιπαρατίθεται στο φτωχικό του Λαμάχου με το παρακατιανό παστό ψάρι , που συνιστούσε μέρος της λιτής διατροφής ενός στρατιώτη σε καιρό πολέμου .
14) Από το ψήσιμο .
15) Μίμαρκυν (στο πρωτότυπο ) : Η μίμαρκυς παρασκευαζόταν από την κοιλιά , τα έντερα και το αίμα του ζώου, κυρίως του λαγού, και φαίνεται πως είχε γλυκιά γεύση .
Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣΗ Γεωργία Παπαδάκη γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου υπηρέτησε για δέκα χρόνια στον Τομέα Αρχαιολογίας ενώ, παράλληλα, έλαβε μέρος σε διάφορες ανασκαφές.
Τα τελευταία χρόνια μελετάει αρχαίους συγγραφείς και μεταφράζει αγαπημένα της κείμενα της ελληνικής γραμματείας.
Από το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας έχει παρουσιάσει παλαιότερα μια σειρά σχετικών εκπομπών με τίτλο «Είτε βραδιάζει είτε φέγγει, μένει λευκό το γιασεμί».
Το 2003 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΡΟΕΣ το βιβλίο της Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Ερωτικής Ποίησης.
No comments:
Post a Comment